Reizen in gedachten
03/08/2024
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 31
Door Rick Evers
Ook in de vakantietijd gaat mijn ’werkknop’ nooit écht uit. Als er in een grote Europese stad een paleis of andere koninklijke highlight te vinden is, kán ik die niet overslaan. Schotland, moet ik toegeven, stond niet heel hoog op mijn verlanglijst. Het vooruit zicht van dagen sinterklaasweer is niet iets waar ik naar uit zou kijken.
In Edinburgh heb je dan wel het Holyrood Palace, de officiële Schotse residentie van de Britse koning, meer een plichtmatige plek waar Charles een week per jaar verblijft, lintjes uitdeelt en een tuinparty houdt. Het is voor de royals vooral een tussenstop richting de Hooglanden, waar Balmoral Castle ligt. Sinds koningin Victoria en prins Albert het aankochten en compleet lieten herbouwen, is het een geliefd vakantie verblijf waar traditioneel in augustus en september wordt verbleven. Het is daar waar Charles aan William en Harry de boodschap moest overbrengen dat hun moeder Diana was overleden. En ook waar prins Philip zijn Elizabeth ten huwelijk heeft gevraagd. Maar het is vooral de plek waar koningin Elizabeth haar laatste adem uitblies.
De tuinen worden al jaren opengesteld voor publiek, maar binnen was absoluut privé. Tot koning Charles onlangs besloot dat publiek ook eens binnen mocht kijken. Heel beperkt, in groepjes van tien, tegen betaling van honderd pond per persoon, zijn er rondleidingen door twee gidsen door dit privédomein. Ik was dolgelukkig dat het me – in een tweede ronde – luk te om tickets te krijgen. En dus verzon ik er een vakantie omheen.
Na een prachtige rit door het glooiende groene landschap kwam ik aan bij het kasteel, waar, uitzonder lijk, het kasteelhek voor mijn auto open ging. In alle vroegte scheen de zon prachtig op het grijze kasteel. De vogels vloten. Mooier kon de dag niet worden. Het kasteelpersoneel was uiterst vrolijk gestemd, ook zij halen er veel plezier uit eindelijk binnen de eens zo gesloten deuren bezoekers toe te laten in wat als de huiselijke kring van de Windsors wordt bestempeld. Dat er daarom geen foto’s binnen mogen worden gemaakt was jammer, maar eigenlijk ook een geluk. Zo heb ik de rondleiding extra beleefd.
Eenmaal binnen in de bescheiden hal zie ik al de laarzen van het koningspaar onder de tafel bij de deur staan. Hun vishengels ertegenover. Tweeëntwintig hertenkoppen domineren het plafond, voorzien van een plaatje met naam van de koninklijke schutter, datum en plaats delict. In de grote, uitbundige hal staat een levensgroot beeld van koningin Victoria’s man Albert, die door een lakei mee werd gedraaid als de vorstin de trap op ging, haar zelfs na zijn dood nog nakijkend. Maar het waren juist de bescheidener privé vertrekken die indruk maakten.
De privé-eetkamer, waar het eenvoudige, dagelijkse servies met Schotse ruiten op Charles’ verzoek was neergezet. Je hoeft er alleen nog Elizabeths Tupperware bij te bedenken. En vooral de privé-zitkamer, waar de laatste foto van Elizabeth werd gemaakt. Charles heeft de stoffering er al helemaal vernieuwd. Een nieuw tapijt en andere bekleding op de banken.
Aan het eind van de ruimte ontwaar ik op een tafel een stok. Zou die van de koningin zijn geweest? Het blijkt die van prins Albert. Toen Charles van de plannen hoorde, liet hij de stok uit het archief halen, om zo het verhaal achter het schilderij erboven te kunnen vertellen: koningin Victoria liet als verrassing voor Alberts verjaardag zijn hond mét de wandelstok afbeelden, die een lakei stiekem en snel had moeten verdonkeremanen voor de schilder. Zowel in de kasteelwinkel – door Camilla’s zus Annabel gerestyled – als in winkels in om liggende dorpen heb ik de dagen erna geprobeerd een goed boek te vinden over Balmoral. Nergens gevonden. Het bleek dus écht een unieke trip, die ik alleen met mijn eigen ogen en oren kon vastleggen en waar ik alleen in gedachten naar terug kan bladeren.
Beeld: Rick Evers
Dit bericht op Instagram bekijken
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 31, nú in de winkel! Of lees ‘m online. Liever bestellen? Dat kan hier.
