Onderzoek wijst uit: geen kwade opzet bij mismatches Spoorloos

Er zijn geen bewijzen gevonden voor kwade opzet van lokale hulp of andere betrokkenen bij de onjuiste matches in het KRO-NCRV-programma Spoorloos. Dat concludeert bedrijfsrecherchebureau Hoffmann in het eindrapport van een onafhankelijk onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van KRO-NCRV.

Misdaadjournalist Kees van der Spek onthulde vorig jaar in zijn programma Kees van der Spek: Oplichters aangepakt dat deelnemers van Spoorloos in Colombia aan de verkeerde biologische ouders werden gekoppeld. Dat gebeurde zo’n twintig jaar geleden. KRO-NCRV heeft meerdere matches laten onderzoeken waaruit, naast de door Van der Spek gevonden onjuiste match, nog twee onjuiste matches naar voren kwamen. Eerder was uit eigen onderzoek van Spoorloos al een andere onjuiste mismatch bekend.

Geen zelfverrijking

Martijn van de Beek, directeur van Hoffmann, zegt dat het “in zaken als deze” van belang is “om door de begrijpelijke emoties heen te kijken”. “We hebben met dit onderzoek, dat zowel in Nederland als Colombia heeft plaatsgevonden, gereconstrueerd hoe de mismatches hebben kunnen ontstaan. Hieruit is niets gebleken wat wijst op kwade opzet, niet integer handelen of zelfverrijking”, aldus Van de Beek.

Verdriet, vragen en twijfels

De onjuiste matches hebben voor “verdriet, vragen en twijfels” gezorgd, erkent Sandra Hilster, mediadirecteur van KRO-NCRV. “Dit betreuren wij zeer en we bieden de getroffen personen hiervoor onze excuses aan. Tegenwoordig controleren we standaard alle matches met een DNA-test”, aldus Hilster. “De vier onjuiste matches in Colombia betreffen zoektochten die zo’n twintig jaar geleden plaatsvonden in een door een burgeroorlog en corruptie geteisterd land, in een tijd waarin DNA-onderzoek niet gebruikelijk was. De bij de zoektochten betrokken partijen vertrouwden wel te veel op ieders kennis en ervaring, zo blijkt uit het onderzoek van Hoffmann.”

Hilster laat weten, nu het eindrapport er is, met betrokkenen in gesprek te zijn over “een passende tegemoetkoming”. Eerder lieten gedupeerden al weten een schadevergoeding te willen.