Achter de paleisdeuren

07/01/2024

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 1

Door Rick Evers

Wat was voor u hét nieuws van afgelopen jaar? Misschien de geboorte van een (klein)kind, een verhuizing. Een relatiebreuk of het overlijden van een dierbare. Een feestelijk of verdrietig moment dat 2023 voor altijd zal blijven markeren.

De situatie rond Gaza heeft wereldwijd voor veel verdriet en onrust gezorgd. Het was het fundament van Willem-Alexander’s kersttoespraak. Premier Rutte, zo kon ik uit zijn agenda opmaken, had de laatste maanden geregeld gesprekken met de Jordaanse koning Abdullah, die zich sterk met het conflict bezighoudt. Of Willem-Alexander zich er ook mee bemoeid heeft, is een van de paleisgeheimen.

Wat hij en Máxima zelf als hoogtepunt zullen bestempelen? Misschien hun tienjarig troonjubileum, dat gevierd werd met een grote lunch op Huis ten Bosch, met Koningsdag in Rotterdam en het Koningsdagconcert in Ahoy. En niet te vergeten de succesvolle podcast, die aan het eind van het jaar ook als boek verscheen. Wellicht lag Door De Ogen Van De Koning ook bij u onder de boom, want in de bestsellerlijst steeg het boek van plek 45 naar 26. Het verkoopt beter dan zijn populariteit doet vermoeden.

Het imago van de koning zit namelijk behoorlijk in een dip. Hij en de mensen om hem heen zullen zeggen dat ze niet bezig zijn met de waan van de dag. Maar natuurlijk is het voor hen zorgwekkend. Toen Willem-Alexander de troon besteeg, was bijna tachtig procent van de ondervraagde Nederlanders nog voorstander van de monarchie. Nu is dat gedaald naar vijftig procent. Anderzijds is er een vrij grote groep die het weinig uitmaakt, maar er is ook een steeds grotere groep die liever ziet dat we een republiek worden. Dat geldt eigenlijk voor alle landen.

Voor de Britse royals zal 2023 het jaar zijn waarin prins Harry zijn memoires publiceerde in een autobiografe. Niet alleen antimonarchisten zullen na de onthullingen hebben gedacht dat het Britse koningshuis een verouderd instituut is. Maar 2023 zal voor de Britten vooral de geschiedenisboeken ingaan als het jaar waarin Charles én Camilla werden gekroond.

De BBC kreeg de kans om een prachtige documentaire te maken, achter de schermen van het eerste jaar rond de kroningsplechtigheid. Hoe de mantel van Camilla wordt geborduurd en Charles en Camilla ernaar komen kijken. Hoe hun kronen worden gereviseerd, ontdaan van alle juwelen, de zaag erin wordt gezet. Mooie beelden van hoe er gerepeteerd – én gelachen – wordt. Maar ook anekdotes van mensen die dicht bij Charles en Camilla staan. Hun zussen, prinses Anne en Annabel Elliot, praten over hoe ze hun broer Charles en zus Camilla kennen en hoe de kroning voor hen was. In de documentaire zijn veel lieve, persoonlijke momenten achter de schermen te zien. Als Annabel even een traan wegpinkt als haar zus en zwager per koets bij het paleis vertrekken, of als prinses Anne vlak voor de balkonscène na de kroning de kamer binnenkomt en haar broer weer ziet, die op dat moment in zijn mantel wordt gehesen. “Hello old bean”, groet ze hem grijnzend. Charles moet er hard om lachen en geeft zijn zus een handkus.

Zou er op 30 april 2013 in Nederland ook achter de schermen gefilmd zijn om er een docu van te kunnen maken, vroeg ik me af. Eerlijk gezegd heb ik de uitzending op tweede kerstdag niet rechtstreeks op de BBC bekeken. Gelukkig is er dan iemand die de uitzending op YouTube zet, zodat ik het in alle rust, uitbuikend van het overheerlijke kerstdiner, kon terugkijken. Maar nog beter: NPO 2 zendt de documentaire Charles III – The Coronation Year op 7 en 14 januari uit, en dan Nederlands ondertiteld. Gelukkig is er achter de schermen bij ons koningshuis ook gefilmd in het afgelopen jaar. Tv-kok Yvette van Boven liep ’een jaar stage’ bij de hofmaarschalk van de koning en koningin. Ik kijk uit naar 2024…

Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 1, nú in de winkel! Dit nummer bestellen kan hier. Liever online lezen? Klik dan hier.