Column: Stof tot nadenken
10/08/2025
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 32
Dat een jurk een half miljoen waard is omdat prinses Diana hem ooit droeg, zegt misschien meer over ons dan over haar. Die fascinatie heeft iets vreemds. Haar jurken reizen de wereld rond, als heilige relikwieën. Ze liggen achter glas en worden bewierookt in tentoonstellingen.
Deze zomer nog betaalde iemand een half miljoen dollar voor een blauwe bloemetjesjurk die wijlen de Prinses van Wales onder meer droeg tijdens ziekenhuisbezoeken. De Caring Dress, zo wordt-ie genoemd. Alsof de stof zélf compassie uitstraalt. Diana was stijlvol, zeker. Haar garderobe groeide in haar koninklijke carrière uit van noodzakelijk prinsessenkwaad tot een zorgvuldig geregisseerde boodschap van een ongelukkige vrouw.
In de jaren tachtig, net in de familie, droeg ze suikerzoete jurken waarmee ze zichzelf in het prinsessenbeeld perste. Later, in de jaren negentig, koos ze voor Italiaans maatwerk en jurken met open rug. Geen toeval, maar communicatie. De Revenge Dress is inmiddels mythisch. Niet door het ontwerp, maar door het moment: een zwart, strak, kort, schouderloos state ment op de avond waarop Charles zijn affaire bekende. Diana zweeg, maar gaf stof tot nadenken.
Wat ik me toch afvraag: waarom gaan er 28 jaar na haar dood nog miljoenen om in de verkoop van haar kleding en bezittingen? Stukken die, laten we eerlijk zijn, zonder haar naam allang vergeten waren? Want deze zomer werd weer een grote uitverkoop gehouden. Honderden stukken van Diana kwamen onder de hamer. Een Australische verzamelaarster, Renae Plant, gaf bijna twee miljoen dollar uit – ze nam er een extra hypotheek op haar huis voor – om Diana’s kleding veilig te stellen voor haar privémuseum. Ze trilde tijdens het bieden en viel uiteindelijk op de grond bij het winnende bod.
Misschien gaat het niet om de kleding. Misschien kopen mensen haar bezittingen om iets tastbaars te krijgen van een vrouw die zelf steeds ongrijpbaarder wordt. Diana is na al die jaren inmiddels minder mens dan symbool. Een symbool van elegantie, van verlies, van rebellie. Ze gebruikte mode niet alleen om te schitteren, maar ook om te sturen. En wij projecteren daar nu een soort eeuwige glans op. Met haar kleding wordt het verhaal verteld over de gouden kooi waarin ze zat, over de paparazzi en over haar twee zoons. Dat de kledingstukken zoveel jaar later nog altijd haar verhaal kunnen vertellen, is zeker iets moois.
Wij kennen zulke veilingen niet echt. Diana bleek daarin geen trendsetter toen ze zelf in 1997 uitverkoop hield. Had prinses Beatrix, toen ze grote opruiming hield voor dat ze naar Drakensteyn verhuisde, dat niet ook kunnen doen? Als het aan haar lag, was er veel weggegooid. Een greep uit elk decennium werd uiteindelijk alsnog bewaard in de Koninklijke Verzamelingen. Enerzijds omdat ze onze koningin was. Maar ook omdat je haar zó kon uittekenen met haar vier-vijfde mouwen, brede schouders en typerende hoeden. Toch wel als een soort mode-icoon. Er zullen vast particuliere verzamelaars grof geld hebben willen betalen. En diverse musea zullen ook interesse hebben gehad om een paar stuks uit haar collectie over te nemen. Een Prinsjesdagjurk, een paar hoeden. Het is allemaal Nederlands design, handgemaakt voor haarzelf, dus het tentoonstellen waard. Beter dan vernietigen, wat nu is gebeurd, uit angst dat het in verkeerde handen zou vallen. Met de eventuele opbrengst zouden ook nog eens goede doelen kunnen worden gesteund die Beatrix na aan het hart liggen.
Maar misschien voelt dat veilen niet zo lekker. De vier koninklijke zussen veilden gezamenlijk – voor hun goede doelen – ’het overschot’ van wat ze niet wilden hebben uit de nalatenschap van hun ouders op Soestdijk. Het meest persoonlijke hadden ze er natuurlijk al tussenuit gehaald. Maar toch moet het een raar gevoel zijn dat anderen aan de haal gaan met wat van je ouders was. En er dan nog mee pronken ook. Een hele eer, of…
Beeld: ANP
Deze column is gepubliceerd in Weekend nummer 32, nú in de winkel! Of lees ‘m online. Liever bestellen? Dat kan hier.
LEES OOK
Wat speelt er momenteel bij de royals? Je leest het elke week in de column van Royalty-verslaggever Rick Evers. Sinds 2010 volgt hij het koningshuis op de voet en is regelmatig te zien en te horen op de tv en de radio.
Uit andere media
