Koningin Sofia 75 jaar

Koningin Sofia van Spanje, die vandaag haar 75e verjaardag viert, is van de oude koninklijke stempel. Dienstbaarheid en plicht staan bij haar voorop. Zo heeft ze het in Griekenland geleerd van haar veeleisende moeder koningin Frederika en van haar vader, koning Paul. Ze heeft zich al ruim 50 jaar ingezet voor haar aangenomen vaderland Spanje. "Ik hoop dat ik word herinnerd als iemand die zich nuttig heeft gemaakt, die behulpzaam is geweest”, zei ze vijf jaar geleden bescheiden.

Koningin Sofia heeft niet zoveel reden tot feesten zaterdag. De harmonie in de koninklijke familie is ver te zoeken nu schoonzoon Iñaki Urdangarin wordt beschuldigd van fraude en belastingontduiking. Zoon Felipe en schoondochter Letizia hebben afstand genomen van Iñaki en zijn vrouw prinses Cristina. De koning heeft hen in de ban gedaan. Alleen Sofia laat haar gezicht nog af en toe zien, ook in Cristina’s zelf gekozen ballingsoord Genève.
De koningin heeft ook een beslissing moeten nemen over haar eigen houding ten opzichte van echtgenoot Juan Carlos (75). Dat hij ten aanzien van vrouwelijk schoon zijn ogen en handen niet in zijn zak hield, was Sofia bekend. Ze keek stoïcijns de andere kant op, en verscheen altijd trouw glimlachend aan zijn zijde. Maar toen de koning vorig jaar tijdens een olifantensafari ten val kwam en zijn heup brak, was de maat vol. Juan Carlos was immers niet alleen in Botswana, maar zoals heel Spanje snel kwam te weten in het gezelschap van Corinna zu Sayn-Wittgenstein-Sayn. Een Duitse prinses, vriendin en vertrouweling – als we Corinna tenminste mogen geloven.
Sofia liet zich de eerste twee dagen niet zien in het Madrileense ziekenhuis waar de koning werd geopereerd; en toen ze kwam, bleef ze maar een paar minuten. De gouden bruiloft kort daarna werd niet gevierd en het paar werd alleen bij uitzondering nog samen gezien. Sofia verbleef veel op Mallorca en in Londen, waar haar broer koning Constantijn woont.
Dat Sofia haar man een kusje gaf toen ze in september samen buiten stonden te wachten op de komst van koning Willem-Alexander en koningin Máxima was dan ook meteen voorpaginanieuws. De media speculeerden druk over de betekenis ervan, en hoopten op een verzoening. Sofia had besloten Juan Carlos, die net te horen had gekregen dat hij weer moest worden geopereerd, weer nadrukkelijk te gaan steunen. Hij had haar hulp nodig, de monarchie had haar inzet nodig om te schandalen te overkomen en om te overleven. Dienstbaarheid en plicht, eigenlijk wist Sofia niet beter.