Column Marcvanderlinden

Column Marc van der Linden – Kan de koning de emir van Dubai ontmoeten?

De ontmoeting van koningin Máxima met de om­streden Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman in 2019 viel verkeerd bij meerdere partijen in de Tweede Kamer. Regeringspartij D66 wilde zelfs opheldering van het kabinet. ’MBS’, zoals hij meestal wordt genoemd, is de officieuze regeringsleider van Saoedi-Arabië en geen lieverdje. Dat geldt overigens voor de meeste vorstelijke regeringsleiders in het Midden-Oosten. Dat klinkt racistisch, maar deze mannen regeren met harde hand een land dat sowieso een hardere cultuur heeft dan wij gewend zijn. Protesten worden zonder pardon met veel geweld neergeslagen. In Europa houden we dat in de gaten, maar zeker niet altijd met de juiste informatie. Zo waren velen hier verbolgen over wat er in naam van de sjah in Iran gebeurde toen hij daar nog regeerde. De Savak, de geheime dienst van de sjah, hield inderdaad flink huis in het land. Er zouden zo’n 6.000 mensen gemarteld en vermoord zijn. Onvergeeflijk. Toen de sjah en echtgenote Farah Diba gedwongen vertrokken, zorgde Frankrijk ervoor dat geestelijk leider Khomeini meteen naar Iran kon terugkeren. Die bracht het land echter terug naar de middeleeuwen en had binnen een jaar al meer mensen ter dood laten veroordelen dan de sjah in zijn hele regeertijd.

Koningin Máxima kwam in opspraak toen ze in het kader van haar VN-functie op de G20 in Japan met de Saoedische kroonprins sprak, die onder andere betrokken was bij de moord op de Saoedische jour­nalist Jamal Khashoggi. Máxima was op die top omdat ze zich namens de VN inspant voor bijvoorbeeld meer kredieten voor kleine ondernemers in ontwikkelingslanden. Saoedi-Arabië is gastheer van de volgende G20-top. De ontmoeting had nooit mogen doorgaan, vindt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. ’Wie daarvoor toestemming gaf, begrijpt niks van diplomatie en nog minder van beeldvorming.’ De Saoediërs gaan hiermee aan de haal om MBS voor te stellen als gerespecteerd wereldleider, vreest hij. Ook GroenLinks en de SP reageerden kritisch. Maar had de koningin een gesprek met de Arabische leider kunnen weigeren?

Binnenkort kan zich weer zo’n situatie voordoen. Volgens diverse bronnen wil koning Willem-Alexander de Expo 2020 in Dubai bijwonen, waar ook Nederland aan deelneemt. Dat hoort wel een beetje, maar Mohammed bin Rashid al Maktoem, de emir van Dubai, is ook al zo’n omstreden figuur. Door de scheiding van echtgenote Haya, zijn zesde, werd bekend dat met name de vrouwen in zijn familie het zwaar hebben. Eén lastige dochter heeft hij laten verdwijnen. Er zijn verhalen dat zij ergens in de woestijn begraven ligt en nooit gevonden kan worden omdat men niet meer weet onder welke zandkorreltjes ze ligt begraven. Haar volle zusje Latifah was bang dat het haar ook zou overkomen en wilde vluchten. Dat deed ze, maar ze werd vlak voor het bereiken van de Indiase wateren onderschept door commando’s uit Dubai die haar mee terugnamen. Daar werd ze lang vastgehouden in opdracht van haar vader. Recent werd bekend dat hij zelfs een Brits lid van het Hogerhuis liet afluisteren én dat hij probeerde alle grond rond Haya’s Engelse landhuis op te kopen, waarschijnlijk om zo zijn kinderen terug te halen. Moet onze koning naast zo’n man gaan lopen? Nee, vind ik. Alleen als er geen contact is tussen de emir van Dubai en onze koning kan Willem-Alexander zonder gedoe naar de stadstaat die deel uitmaakt van de Verenigde Arabische Emiraten.